قانون جدید آفساید به همراه ویدیو آموزشی
توضیح کامل قانون جدید آفساید به همراه ویدیو آموزشی با توجه به برداشتهای
گوناگونی که از اصلاحات مربوط به قانون ۱۱ (آفساید) در ایران به عمل آمده است
، لازم دیدم که ترجمه تفسیر کامل این اصلاحات از وب سایت SOCCERREFEREEUSA.COM
با توجه به برداشتهای گوناگونی که از اصلاحات مربوط به قانون ۱۱ (آفساید) در ایران به عمل آمده است ، لازم دیدم که ترجمه تفسیر کامل این اصلاحات از وب سایت SOCCERREFEREEUSA.COM که به نظر اینجانب گویا ترین تفسیر بعمل آمده از تغییرات جدید است تقدیم داوران عزیز کشور نمایم .
باشد که این امر از سردرگمی دوستان در اجرای قانون ۱۱ جلوگیری کند .
مسعود عنایت
قانون جدید آفساید
در جریان جلسه عمومی سالیانه مجمع بین المللی قانونگذاری بازی فوتبال (بورد بین المللی) در شهر ادینبورو در تاریخ ۲/۳/۲۰۱۳ «بورد» چند پیشنهاد برای اصلاح قوانین بازی را مورد بررسی قرار داد. در میان این پیشنهاد ها، پیشنهادی برای تغییر در قانون ۱۱ (آفساید) از سوی فیفا ارائه شده بود. فیفا قصد داشت معنی ریباند یا برگشت (Rebound)، انحراف یا کمانه کردن (Derlection) و «نجات عمدی توپ» را روشن سازد و به سردگمی ایجاد شده در این زمینه پایان دهد. از نظر فیفا طرز بیان قانون ۱۱ به اندازه کافی دقیق نبود و جاب خیلی زیادی برای تعبیر و تفسیر باقی می گذاشت.
سرانجام «بورد» طی بخشنامه شماره ۱۳۶۲ اعلام کرد که دستور عمل، خط مشی و اصلاحات گوناگون در خصوص قوانین بازی از جمله اصلاحات مربوط به قانون ۱۱ را تصویب نموده است. این تغییرات از اول جولای ۲۰۱۳ لازم الاجرا شده است.
شایان توجه است که با همه این ها، دستور عمل یاد شده عملاً تغییری در طرز بیان قانون ۱۱ نداده است. تحت متن قبلی و متن جدید قانون ۱۱، بازیکن در وضعیت آفساید فقط زمانی جریمه می شود که در لحظه ی که همه ؟؟؟ توپ را لمس یا با آن بازی می کند به عقیده دارد از یکی از طریق زیر در بازی فعال مشارکت نماید:
• در بازی دخالت کند یا
• روی حریف اثر بگذارد یا
• با قرار داشتن در وضعیت آفساید، کسب منفعت کند.
تا حدودی «بورد» با باز تعریف دو شرط مهم: « اثر گذاشتن روی حریف، و «کسب منفعت با قرار داشتن در وضیعت آفساید» تغییراتی در قانون ۱۱ اعمال کرده است برای مقایسه متن قبلی و متن جدید، تعاریف این دو شرط در زیر ذکر می شود!
«اثر گذاشتن روی حریف یعنی جلوگیری از بازی کردن یا توانایی بازی کردن حریف با توپ از طریق آشکارا مسدود کردن خط دیه حریف و یا «کسب منفعت با قرار داشتن در وضعیت آفساید» یعنی بازی کردن با توپ برگشت شده (ریواند) به او از تیز عمودی یا تیر افقی با قرار داشتن در وضعیت آفساید بازی کردن با توپ برگشت شده (ریباند) به او از حریف با قرار داشتن در وضعیت آفساید.
«اثر گذاشتن روی حریف یعنی جلوگیری از بازی کردن یا توانایی بازی کردن حریف با توپ از طریق آشکارا مسدود کردن خط «حریف و یا مبارزه کردن با حریف بر سر توپ.
«کسب منفعت با قرار داشتن در وضعیت آفساید یعنی:
۱- بازی کردن با توپ برگشت شده (ریباند) یا منحرف شدن (کمانه شده) به اجرااز تیر عمودی یا تیر افقی یا حریف با قرار داشتن در وضعیت آفساید
۲- توپ برگشت شده ، کمانه شده یا بازی شده بطرف او از یک نجات عمدی توسط حریف با قرار داشتن در وضعیت آفساید بازیکن در وضعیت آفساید که توپ را از حریف که عمداٌ با توپ بازی می کند (بجز نجات عمدی) دریافت نماید بعنوان کسب منفعت محسوب نمی شود.
۱-۱- اثر گذاشتن روی حریف
با تعریف جدید «اثر گذاشتن روی حریف » به معنی جلوگیری از بازی کردن یا توانایی بازی کردن حریف با توپ از طریق آشکارا مسدود کردن خط دید حریف و یا مبارزه کردن با حریف بر سر توپ یک مقایسه سریع با تعریف قبلی روشن می سازد که «بورد» تصمیم گرفت که «حرکات با سر و دست تکان دادن یا هر حرکتی که به عقیده داور حریف را فریب می دهد یا حواس او را پرت می کند از این تعریف حذف کند. با وجود این که «بورد» رهنمودی اضافی در خصوص حذف این عبارت از تعریف« اثر گذاشتن روی حریف، ارائه نگرده است، برداشت ما این است که این دستور عملی است به داوران که دیگر زمانی که بازیکنان با حرکت کردن یا سر و دست تکان دادن و یا در حرکتی که حریف را فریب دهد یا حواس او را پرت می کند، اعلام افساید نکنند برای مثال چنانچه بازیکنی در شرف دریافت توپ به حقه فریب حریف عمداً با عبور دادن توپ از میان پاها ، همدسته اش را که در وضعیت آفساید است صاحب توپ کند ، تحت تعریف جدید، تخلف آفساید مرتکب نشده است، به شرط این که بازیکن آشکارا خط دید حریف را مسدود نکرده باشد و با حریف بر سر توپ مبارزه نکرده باشد. تحت تعریف جاری «بورد» از « اثر گذاشتن روی حریف» از دو طریق می توان یک بازیکن را به عنوان « اثر گذاشتن روی حریف» محسوب کرد بازیکن بتواند اثر بگذارد روی حریف از طریق آشکارا خط دید حریف را مسدود کردن که به موجب آن جلوگیری کند از بازی کردن یا توانایی بازی کردن او با توپ یا بازیکن بتواند اثر بگذارد روی حریف از طریق مبارزه کردن با حریف بر سر توپ که به موجب آن جلوگیری کند از بازی کردن یا توانایی بازی کردن حریف با توپ.
بحث ما روی شرط «مبارزه با حریف» متمرکز خواهد شد. بویژه راهنمایی ما در این جا ویدئو کلیپ شماره ۳ است. شماره ۱۶ آبی در وضعیت آفساید است و آشکارا تلاش می کند که به توپ برسد ، ولی شماره ۲ سفید زودتر به توپ می رسد و توپ را با پا می زند که از بخت بد او توپ وارد دروازه می شود. «بورد» در توضیح خود در مورد کلیپ مورد اشاره بیان می دارد. به دلیل این که شماره ۱۶ آبی از طریق مبارزه کردن با او از بازی کردن یا توانایی بازی کردن حریف (شماره ۲ سفید) با توپ جلوگیری نکرده است. بنابراین مرتکب تخلف آفساید شده است. به عبارت دیگر اگر چه شماره ۱۶ آبی در وضعیت آفساید است و مفالانه توپ را تعقیب می کند که بطور اتفاقی ممکن است شماره ۲ سفید را وادار کرده باشد که به دنبال توپ برود، ولی به دلیل این که شماره ۱۶ آبی به فاصله نسبتاً زیاد در پشت شماره ۲ سفید است، از بازی کردن یا توانایی بازی کردن شماره ۲ سفید جلوگیری نکرده است و بطور خلاصه شماره ۱۶ آبی با شماره ۲ سفید بر سر توپ مبارزه نکرده و بنابراین تخلف آفساید مرتکب نشده است.
ویدئو شماره ۳ – دانلود ویدئو
تحت تعریف قبلی در قانون ۱۱ عمل شماره ۱۶ آّبی را می توان بطور منطقی « حرکات یا سر و دست تکان دادن یا حرکتی که به عقیده داور حریف را فریب داده یا حواس او را پرت کرده« محسوب و برای قرار داشتن در وضعیت آفساید جریمه کرد. یعنی آنچه که موجب شده است که شماره ۲ سفید با سرخوردن این گونه به توپ ضربه بزند. حرکت (دویدن) شماره ۱۶ آبی بوده که حواس او را برای یک بازی بی خطر پرت کرده است. به عبارت دیگر تعریف قبلی در قانون ۱۱، جای تعبیر و تفسیر باز می گذاشت که آیا تخلف آفساید واقع شده است یا نه تحت تعریف جدید« اثر گذاشتن روی حریف» و بر اساس مثال ویدئو شماره ۳ چنین حرکات یا سرو دست تکان دادنهایی را دیگر نمی توان بعنوان تخلف آفساید محسوب نمود. به عقیده ما بر طبق تعریف جدید، لازم است که با دخالت فیزیکی صورت گرفته باشد یا خیلی نزدیک بازیکن باشد تا مبارزه با حریف معنا پیدا کند.
در مقابل، « بورد» توضیح داده است که در ویدئو کلیپهای شماره ۱ و۲ به دلیل این که بازیکنان در وضعیت آفساید به طرف توپ می دوند و از طریق مبارزه کردن از بازی کردن یا توانایی بازی کردن حریفان جلوگیری می کنند بایستی برای قرار داشتن در وضعیت آفساید جریمه شوند. همچنانکه این دو ویدئو کلیپ را مشاهده می کنید توجه کنید که دو بازیکن مهاجم پیداست که یا عملاً به حریف تماس پیدا می کنند (ویدئو شماره ۲ شماره ۷ سفید ) یا تقریباً تماس پیدا می کنند (ویدئو شماره ۱، دروازبان) تحت تفسیر «بورد» از « اثر گذاشتن روی حریف» نحوه عمل دو بازیکن، موجب « مبارزه با حریف بر سر توپ» شده است. با توجه به مراتب فوق، دو بازیکن در ویدئو کلیپهای ا و۲ به درستی برای قرار داشتن در وضعیت جریم شده اند.
ویدئو شماره ۱ – دانلود ویدئو
ویدئو شماره ۲ – دانلود ویدئو
۲- کسب منفعت
تعریف « کسب منفعت» بیشترین تغییرات را داشته است. بند« کسب منفعت» به دو بخش تقسیم شده است. تحت هر دو بخش، بازیکن در وضعیت آفساید زمانی که عنوان « کسب منفعت» جریمه می شود که توپ به او برگشت (ریباند ( و یا منحرف (کمانه) (Derlect) شود. تحت متن قانون ۱۱، به عقیده ما شرطهای « برگشت» یا ریباند و انحراف (کمانه کردن) بدین معنی است که تماس بازیکن با توپ تصادفی یا خود بخود است و یا مسیر توپ توسط بازیکن کنترل نمی شود. از این رو، دو اشتباه یا منحرف کردن توپ بطور غیر ارادی می بایست بعنوان کمانه کردن محسوب شود، بویژه در این جا مثال خوب آموزشی، ویدئو شماره ۷ است.
ویدئو شماره ۷ – دانلود ویدئو
بر اساس توضیح فیفا « شوت از سوی همدسته (شماره ۱۸ آبی) توسط حریف (شماره ۳۵ قرمز سفید) به سمت مهاجم در وضعیت آفساید (شماره ۷ آبی) کمانه می شود که به دلیل تماس یا بازی کردن با توپ جریمه می شود. این کلیپ نشان می دهد که اگر چه شماره ۳۵ تلاش می کند که توپ را دفع کند ولی بدبختانه توپ را به سمت حریف(شماره ۷ آبی) که پشت سر او قرار دارد منحرف می کند. به عبارت دیگر تماس شماره ۳۵ با توپ کنترل شده نبوده است. تحت قانون ۱۱، چنین اشتباه یا انحراف یا تماس کنترل نشده، با توپ به عنوان کمانه کردن محسوب و هر بازیکن در وضعیت آفساید که توپ را در چنین شرایطی دریافت کند، به دلیل تخلف آفساید جریمه می شود.
مقایسه کنید صحنه ویدئو شماره ۷ (بالا) به صحنه ویدئو شماره ۸ (پائین)
ویدئو شماره ۸ – دانلود ویدئو
در توضیح ویدئو شماره ۸ فیفا ذکر می کند که « شماره ۲۰ سفید در وضعیت آفساید توپ را از حریف (شماره ۲۱ آبی / قرمز) که از روی اراده با توپ بازی می کند، دریافت می کند « کسب منفعت » محسبو نمی شود و بنابراین تخلف آفساید واقع نشده است تفاوت ویدئو شماره ۷ با ویدئو شماره ۸ در این است که شماره ۲۱ آبی/ قرمز در ویدئو شماره ۸ از روی اراده با توپ بازی می کند . او اشتبا نمی کند یا کنترل نشده توپ را منحرف نمی کند. او از روی اراده و در حالت کنترل شده توپ را بطرف محوطه جریمه که شماره ۲۰ سفید آن را دریافت می کند می فرستد. تحت قانون ۱۱، زمانی که بازیکن در وضعیت آفساید توپ را از حریف که از روی اراده با توپ بازی می کند، به عنوان کسب منفعت محسوب می شود از این رو شماره ۲۰ سفید برای قرار داشتن در وضعیت آفساید جریمه نیم شود.
تحت تعریف جدید در قانون ۱۱، « کسب منفعت» با قرار داشتن در وضعیت آفساید نیز بدین معنی است که بازیکن با توپی که از یک نجات عمدی (Save) بطرف او بازی شده است بازی می کند.
شرط« نجات عمدی» که یک شرط جدید است، به عقیده ما به معنی این است که توپ بازی شده باید در محدوده دروازه باشد. تحت تعاریف معمول و قابل قبول آماری « تجات» (Save) زمانی اتفاق می افتد که دروازبان یا بازیکن از ورود توپ به داخل دروازه جلوگیری می کند. به عبارت دیگر اگر توپ گرفته نمی شد، وارد دروازه می شد. اگر دروازبان توپ را بلوکه یا آن را به طرفین یا بالای دروازه مشت کند در صورتی می تون «نجات» (Save) تلقی کرد که در غیر این صورت توپ وارد دروازه می شد. لذا برای عنوان « نجات» باید شوت به سمت دروازه باشد. در واقع ویدئو شماره ۵ این درک از شرط «نجات» را تایید می کند.
ویدئو شماره ۵ - دانلود ویدئو
دراین ویدئو شماره ۴ زرد در وضعیت آفساید است و بر اساس توضیح فیفا « او برای بازی کردن یا لمس کردن توپی که از یک نجات عمدی از سوی دروازبان، برای قرار داشتن در وضعیت آفساید در لحظه ای که برای آخرین بار توپ توسط همدسته لمس یا بازی می شود جریمه می شود. نجات دروازه توسط دروازبان در زمانی است متعاقب یک شوت به سمت دروازه اش توپ را دفع می کند. بنابراین اگر توپ در محدوده دروازه نباشد، نمی توان آن را به عنوان « نجات» تلقی نمود. هر گونه بازی عمدی با توپ در یک وضعیت « غیر نجات» تخلف آفساید محسوب نمی شود. یادآوری می شود که در وضعیتهای غیر نجات شما باید توجه کنید که آیا توپ برگشت شده (ریباند) یا کمانه کرده است یا نه. اگر چنین بود تخلف آفساید رخ داده است.
با توجه به مراتب فوق و ویدئو های آموزشی در مورد تغییرات جدید قوانین بازی، فدراسیون فوتبال آمریکا به داوران توصیه کرده است که در اجرای قانون ۱۱ مطابق با گذشته عمل نمایند. در حالی که این امر برای اغلب صحنههای بازی واقعیت دارد، صحنه هایی وجود دارد که مطابق دستور عمل جدید« بورد» نیاز است که داوران تصمیماتی متفاوت از آنچه که در گذشته بوده است اتخاذ کنند.(ویدئو شماره ۳).